Body cam grote meerwaarde bij oefeningen

Gepubliceerd op 31 augustus 2022

Binnen Veiligheidsregio en Brandweer Brabant-Noord vinden we het belangrijk dat mensen zich blijven ontwikkelen. Het programma Vakmanschap wil de ontwikkeling van de brandweerman en -vrouw naar een hoger niveau tillen onder het motto ‘Wat wil jij leren? ’. Door diverse oefeningen worden de skills en technieken binnen de kazernes op peil gehouden. Sinds kort wordt daarbij als proef een body cam ingezet. Deze blijkt heel nuttig om te kunnen reflecteren hoe iemand bewust én onbewust handelt.

Toon en Lucien - GOED

Binnen het programma Vakmanschap werden in 2021 diverse pilots gestart. Eén van deze ‘proeftuintjes’ is de inzet van een body cam bij oefeningen. Deze registreert hoe iemand handelt en zich (onbewust) gedraagt. Drie brandweerposten – Uden, Erp en Boxtel – doen sinds een paar maanden mee aan deze pilot. Medewerker vakmanschap Toon van Linden en medewerker opleiden & oefenen Lucien van den Heuvel merken dat de inzet van de body cam waardevolle inzichten oplevert. “Iedereen kent wel de reality-programma’s op tv waarbij mensen een body cam dragen. De camera registreert alles vanuit het standpunt van de persoon die deze draagt. Zo ontstond het idee om tijdens oefeningen ook gebruik te maken van zo’n body cam”, begint Toon.

Leermoment

Belangrijkste doel is een leermoment creëren om zo de ontwikkeling van de brandweerman en -vrouw naar een hoger niveau te tillen. Lucien: “We willen mensen laten spiegelen op hun eigen handelen. Het gaat dan om twee zaken: één is dat iemand feedback krijgt op zijn of haar acties. Dat kan heel concreet zijn: hoe knip je iets door of hou je iets vast. Daarnaast kun je door de beelden te bekijken ook meer leren over je houding of gedrag, bijvoorbeeld bij het werken in een team.” In de praktijk tot dusver zijn de ervaringen van gebruikers positief. “Mensen ervaren dat ze beter of sneller leren. Door de beelden komen sommige acties en onbewust gedrag pas écht binnen. Ook maakt de body cam het oefenen leuker; het voegt een nieuw element aan de oefening toe.”

In beeld komen

De beelden die via de body cam worden opgenomen, blijven binnen de betreffende post, benadrukt Lucien. “Sommige mensen ervaren een drempel om in beeld te komen. Maar daarom juist werken we met body cams. Deze zijn zo geprogrammeerd dat de beelden na een dag automatisch worden gewist. Zouden we met een smartphone een oefening filmen, dan heb je veel minder grip op waar die beelden worden gedeeld.”

Puntjes op de i

Na de zomervakantie wordt besloten of wordt overgegaan tot aanschaf. “We hebben nog wat puntjes op de i, vooral van technische aard, die we aan de leverancier van de body cam doorgeven. Alles staat of valt met een gebruiksvriendelijke bediening van de apparatuur. Ook wordt er gekeken naar een maatwerkoplossing om de body cam op het draagstel van de ademlucht te kunnen monteren”, aldus Toon. De voorlopige conclusie is dat de inzet van een body cam wel degelijk een meerwaarde heeft. “Door deze pilot halen we waardevolle ervaringen op om het maximale te halen uit onze oefeningen en zo de veiligheid te vergroten.”

‘Je kunt je gedrag analyseren door de beelden te bekijken’


Officier van Dienst (OvD) Mark Rijkers droeg onlangs tijdens een oefening een body cam. Hij vond het leerzaam om te zien hoe hij tijdens zo’n moment handelt en wat de reactie is van anderen op zijn gedrag.

ovd themaweek 2 Mark Rijkers

“We hadden een oefening in Maastricht, waarbij een hotelbrand in scène was gezet. De hele oefening was gericht op het gedrag en de houding van ons als brandweerlieden. Hoe handel je en hoe komt dat over op andere mensen?” Na de oefening keek Mark met de waarnemer de beelden terug. “Ik krijg altijd als feedback dat ik mensen in hun kracht zet door ze kalm en helder te vertellen wat en hoe we het gaan doen. Op de beelden zag je dat doordat ik rustig blijf, anderen ook kalmeren en er overzicht is.”

Zelf ook in beeld

Doordat Mark de body cam droeg, was hij zelf niet in beeld. “Om juist ook te zien hoe je zelf handelt, draagt nu de waarnemer de body cam.” Mark vindt de inzet van de body cam bij oefeningen een grote meerwaarde. “Soms is het na een oefening onduidelijk: hoe ging het precies en waarom reageerden de mensen op deze manier? Nu kun je het aan de hand van de beelden analyseren. Dat is heel leerzaam.”