VRBN versterkt en verbreed crisisbeheersing

De aard en omvang van crises zijn de afgelopen jaren verschoven. Waar we eerder te maken hadden met klassieke dreigingen als een overstroming of grote brand, zien we dat de rampen en crises van nu breder en langduriger van aard zijn. Ook hebben ze vaak een maatschappelijke impact. Juist bij dit type crises is interregionale samenwerking relevanter dan ooit. Afgelopen jaar hebben we daarom concrete stappen gezet om onze crisisbeheersing te verbreden en versterken.

Nieuwe vormen van samenwerken zijn bij het versterken van de crisisbeheersing prioriteit. “Je moet de mensen in je netwerk kennen, zorgen dat iedereen doet waar hij goed in is. We willen niet alleen zélf sterker worden, maar er ook voor zorgen dat onze partners beter met ons kunnen samenwerken en van onze versterking profiteren”, begint René van Santvoort namens Crisisbeheersing en Rampenbestrijding.

Beter voorbereiden op een crisis

Een concrete actie het afgelopen jaar op dit vlak is de inzet van drie professionals die zich richten op het versterken van ons netwerk. Adviseur Netwerkmanagement Tjerk de Laat is één van hen. “Als hulpdiensten ingezet worden bij een incident, wordt er intensief samen gewerkt. Politie, brandweer en ambulancedienst oefenen op deze gezamenlijke inzet. De afgelopen jaren merkten we echter dat we ook steeds vaker andere partners in ons netwerk nodig hebben. Zoals woningcorporaties, zorgdienstverleners, het onderwijs en het bedrijfsleven. Deze spelers kunnen ons aan de voorkant voorzien van specifieke kennis en data, waardoor wij ons beter kunnen voorbereiden op een mogelijke crisis.”

Sociale cohesie

Tjerk richt zich binnen zijn netwerkrol vooral op externe partijen als vrijwilligersorganisaties, stichtingen en georganiseerde burgers die bereid zijn om een stapje meer te doen voor onze maatschappij. “Dit zijn de mensen die we in tijden van een crisis kunnen aanspreken. Om hen te bereiken, ga ik naar netwerkbijeenkomsten, kijk ik waarmee ze bezig zijn en of er een gezamenlijk belang is. Daarbij probeer ik de partijen een podium te geven, zodat zij als initiatief groeien en meer vrijwilligers zich bij hen aansluiten. Ons doel is een vorm van lokale, sociale cohesie creëren. Door te investeren in deze groepen, kunnen we aan de voorkant bepaalde risico’s minimaliseren. Want we moeten naar een maatschappij toe die voor elkaar zorgt, naar elkaar omkijkt. Dan is er meer toezicht en minder ruimte voor criminaliteit en eenzaamheid. Er zit zoveel sociaal kapitaal bij mensen zelf. Zo ontstaat een weerbare samenleving en dat helpt als je in een crisis beland.”

Katalysator

Een ander voorbeeld van dit netwerkmanagement is dat de veiligheidsregio fungeert als leerbedrijf. Tjerk: “Binnen die rol proberen we de verbinding te maken tussen verschillende gemeenten, bedrijven en het onderwijs. Als veiligheidsregio zijn wij daarbij niet het centrale middelpunt. We zijn als netwerkbedrijf wel de katalysator en nemen een ondersteunende rol op ons. Ik zie dat we met onze crisisbeheersing aan het groeien zijn. Onze rol verschuift zich; we delen binnen een gigantisch netwerk steeds vaker onze kennis en capaciteiten met andere organisaties.”

Netwerken als wervingscampagne

Om interregionaal onze crisisbeheersing te versterken, is hoogwaardige en specialistische capaciteit nodig, vertelt René. “Het afgelopen jaar zijn, ondanks de krappe arbeidsmarkt, diverse functies ingevuld. De wijze waarop we deze professionals hebben gevonden, is voor ons vernieuwend. Het laat zien dat je netwerken ook kunt inzetten voor wervingscampagnes.” René doelt op een informatieborrel voor potentiële kandidaten, waar de veiligheidsregio de ontwikkeling rondom de crisisbeheersing presenteerde. “We hebben onze ambities gedeeld met afstudeerders en professionals van onder andere gemeenten en waterschappen. Dat leverde concreet de professionals op naar wie we op zoek waren.”

Weekstart

Ook op een ander vlak maakten we in 2023 stappen om onze crisisbeheersing te versterken. René licht toe: “We hebben in 2023 een weekstart in het leven geroepen. Alle diensten krijgen elke maandagochtend gezamenlijk een regionaal veiligheidsbeeld gepresenteerd. We nemen dan bijvoorbeeld door welke evenementen er die week zijn, of defensie een grote oefening heeft en er demonstraties gepland zijn. Ook kijken we naar de waterstanden en de weersvoorspelling en wat de status is van besmettelijke dierenziektes in onze regio.”
Het weekbeeld dat VRBN samen met de andere Brabantse veiligheidsregio’s opzette, kreeg in januari 2024 navolging op landelijk niveau. “Inmiddels vindt de landelijke weekstart een uur voor onze eigen weekstart plaats. Het is mooi om te zien dat ons initiatief eraan heeft bijgedragen dat de landelijke crisisbeheersing op een hoger niveau komt.”

‘Kijk ook naar sociale veiligheid’

De 18-jarige Mila Bergmans uit Heusden studeert Integrale Veiligheidskunde bij Avans Hogeschool. Ze liep in december 2023 een dag mee binnen de sector Crisisbeheersing. “Ik ben sinds mijn elfde actief bij de jeugdbrandweer en onlangs doorgestroomd naar de vrijwillige brandweer. Mijn doel? Bij de beroepsbrandweer gaan! Alhoewel ik tijdens de meeloopdag kennis heb gemaakt met andere interessante beroepen, zoals de gevarieerde rol van de Calamiteitencoördinator. Van de meeloopdag heb ik ontzettend veel geleerd. Ik kreeg inzicht in de functies die je binnen de veiligheidsregio kunt bekleden. En we hebben onder andere de meldkamer bezocht, waar ik meer leerde over de structuur en indeling van de organisatie.” Of Mila ook tips heeft hoe we onze veiligheidsregio verder kunnen versterken? “Kijk vooral ook naar waar de mensen van buitenaf behoefte aan hebben, wat er in de samenleving leeft. Een plek kan wel veilig zijn, maar mensen kunnen zich tegelijkertijd niet veilig voelen. Sociale veiligheid is een relevant thema, waar we zeker ook op school veel aandacht aan besteden.”

Op de foto: Mila Bergmans met René van Santvoort